Het christelijke zelfbeeld van het Westen:

Datum: za 09-04-2022. In: Verhaal & Christendom

Wat ik het christendom het meest verwijt
Het is niet het duizendjarige verstoken-zijn van literatuur en kunst, van geschiedenis en filosofie, wat ik de kerk het meest verwijt.
Niet de massale deelname van christenen aan de kolonisatie van Europa en de wereld, de slavenhandel, Jodenmoord en bio-industrie.
Nee, daar valt op terug te zien, daar valt wat aan te doen.
Het is het duizendjarige taboe op de verering van de goden wat ik het christendom het meest verwijt.
De vervloeking van de goden heeft de westerse cultuur geaborteerd van de natuur. Dat is haar meest noodlottige nalatenschap. Bij het herontdekken, het eerherstel van de natuur staan we nu zo goed als machteloos.
Dat wat nu het meest van alles nodig is is het verst uit zicht geraakt.
Schrijf je geschiedenis opnieuw, christen. Dan kunnen we er misschien nog wat aan doen!

En dan nog iets.

Je hebt websites waarop precies wordt bijgehouden waar en door wie in de wereld van vandaag christenen bedreigd, belaagd, vervolgd worden. Daar spiegelt het zelfbeeld van het christendom zich in. In de oudheid waren het de keizers die de christenen vervolgden, in de middeleeuwen werden heiligen vervolgd. Maar ook waren er de Hunnen en de Vikingen.

Zo zien wij de geschiedenis het liefst. Ons boegbeeld is een slachtoffer.

Tot de vraag gesteld wordt: waren/zijn christenen misschien ook daders? Zaten er naast naastenliefde en armoedebestrijding ook motieven in het kerkelijke christendom die zijn morele standaard geweld aandeden, -doen? Zonder de exacte antwoorden te kennen, bij gebrek aan historisch onderzoek – daar zijn geen websites over bijgehouden en nauwelijks gegevens over verzameld – stelde ik mijzelf de volgende vragen.

Hoeveel christenen waren er onder de uitvoerders van terreur en uitbuiting onder de bevolking in de koloniën? Hoeveel onder hen waren er die van jongs af aan trouwe kerkgangers waren? Hoeveel christenen waren/zijn er onder decimeerders van inheemse volken en culturen? Weinig? Veel? Heel veel?

Waren er ook christenen onder slavenhalers, plantage-eigenaren en bankiers die hen betaalden? Zo ja, hoeveel? De meeste? Allemaal? Ik denk daarbij aan actieve gelovigen. Trouwe kerkgangers, die gedoopt zijn, vierders van het kerst- en paasfeest, de heiligendagen. Als die er waren (en die waren er), hoeveel deden mee aan het trans-Atlantische transport van miljoenen slaven en andere mensonterende praktijken? Of waren er ook gelovigen van de islam, het jodendom, boeddhisme, hindoeïsme, animisme die daaraan hebben bijgedragen? En vervalt daarmee de rechtvaardiging van een ‘christendom-als-dader’?

En nogmaals, dichter bij huis dit keer. Hoeveel trouwe kerkgang was er onder nationaal socialisten, NSB’ers? Om ook die meest afgrijselijke bladzijde in de westerse geschiedenis open te slaan: hoeveel christenen waren er onder de fascisten die geloofden in of meededen aan de uitroeiing van de Joden?

Tenslotte, in de wereld van vandaag. Waren/zijn er ook christenen onder niets en niemand ontziende kapitalisten en industriëlen? (Onder de maffiosi zijn veel dweepzieke christenen, daar zijn documentaires van, maar dat terzijde.) Hoeveel trouwe kerkgang kent men in de bio-industrie, de verwoesting van het regenwoud, de uitputting van moeder aarde?

Zelfs al zijn of waren er niet veel godvruchtige christenen actief in al deze misdaden tegen de menselijkheid, dan nog is het christelijke zelfbeeld van het Westen toe aan zelfcorrectie. Waarom? Omdat ‘we’ voortdurend bezig zijn onszelf te overschatten in onze morele standaard naar de rest van de wereld toe. Onze morele, ‘joods-christelijke’, standaard zien wij als hoogstaand en vaak als de enig juiste. Ons zelfbeeld is er een dat gaat van mensenrechtenschendingen, die wij niet-westerse culturen verwijten, tot immigrantenhaat tot paternalisme in economische en politieke relaties met niet-westerse landen.

Democratie en vrijheid, technologie en wetenschap, fantastisch allemaal. Maar kom niet aanzetten met morele superioriteit.

Het slachtofferschap, waarmee het christendom zichzelf valselijk van een aureool voorziet en zijn daderschap maskeert, speelt daarbij een cruciale rol.

PS

Geloof ik in een Boodschap van de Bijbel? Ja. Zoals Andries Knevel na jaren van notoire afwijzing en twijfel tot dat inzicht kwam door Paulus’ brieven te lezen. Naast de heidenhaat die hij verkondigt (Rom. 1:18-32), biedt Paulus daar een Boodschap van gelijkheid en diepmenselijke godsvrucht aan. Een Boodschap met een hoofdletter. En terecht. Om knettergelovig van te worden. Ben ik daar vies van? Nee! Maar zó knettergelovig dat daarmee alle kwaad gewist wordt uit je denken en je doen? Mijn Lieve Hemel, wat is dat voor een Boodschap?

De balken in de ogen van gelovigen die zich met een splinter verontschuldigen. Al die oordelen, die God de Vader over ongelovigen en ander ongewenst, vervloekt gespuis velt. (Zoals Paulus in één en dezelfde brief hartstochtelijk de liefde bezingt en de ongelovige vervloekt: “Maranatha!” 1Cor.16:23.)

De liefde en de haat, gebroederlijk verenigd in één en dezelfde Boodschap. Hierboven een staaltje van de haat zoals die zelden onder ogen wordt gezien. Waarom niet, Andries Knevel?