Beste nieuwslezertjes,

Dat was alweer een tijdje terug he? En jullie maar kijken zeker, of hier weer iets verschijnt aan nieuws uit oude dozen?

En ja hoor, daar ben ik weer, met als vanouds een nieuwtje over lang geleden.

Afkomstig van een dichter, Bart FM Droog, die aan collegadichters heeft gevraagd hem gedichten toe te sturen over moordgevallen in Nederland. Zo stelde hij zijn "Moordballaden" samen.

Met onderstaand bloempje over Bonifatius bij Dokkum als bonus op zijn initiatief. Wat een emotie, wat een diepe, diepe verontwaardiging ging daar door het Friese volk vanwege het vernielen van haar heiligdommen! Unieke getuigenis, beeldschoon in zijn rauwe, brute naaktheid.

Voor en na het gedicht - eerst in het Oudfries, dan in het Nederlands vertaald - geeft hij een toelichting.

Hij schrijft het volgende:

Het Bonifatiusgedicht. Dat werd me toegezonden door een telg uit een Friese adellijke familie. De tekst zou van generatie op generatie mondeling zijn overgeleverd en verschijnt hier voor het eerst in druk. (Arcering van mij.)

BIJ DOKKKUM, 5 JUNI 754

Slachtoffers: WYNFRETH BONIFATIUS (79)

en ONBEKEND AANTAL LEDEN VAN z'n gevolg

Status: 'opgelost'

WIN FRISA SWERDA SPREKA

Wat mina alsa pricka, alsa papus jella

to horsa mitta boeck en bila

doarpa uses kringa yn

enda ferrinneware alle hilich onsa

de angost!

Wat mina setta pricka snotta-Angel

predikia fen ljeafde en divelska

fen offria fen flask, fen blod

fen grima dâd on krusa holta

de wanspreke!

Wat mina sette skomma becka swakholla

met twamala twintiga en tolva

harren skora siunganda dâdsisars

driga usa machtich iik ta kapje

kapje?

Wat mina setta forflökta falska flumia

hinas twamale twintiga en tolva

usa famke folka bieda alsa butia

Ja, da spreka Frisa swerda.

Saxnot fen Aestergo (8ste eeuw)

9 TOEN FRIESE ZWAARDEN SPRAKEN

Dat dan zo'n lul, zo'n brulpaap

te paard met boek en bijl

onze dorpen binnendringt

en al wat heilig is vernielen wil

de ontzetting!

dat dan die lul, die snot-Angel

prevelt van liefde en duivels

van offers van vlees, van bloed

van gruweldood aan houten kruis

de waan!

dat dan die schuimbekkende gek

met tweemaal twintig en twaalf

zich schor zingende dwepers

dreigt onze machtige eik te kappen

kappen?

dat dan die fielt, die valse fluim

zijn tweemaal twintig en twaalf

ons vrouwvolk als buit aanbiedt

ja, toen spraken Friese zwaarden.

Saxnot van Oostergo (8ste eeuw)

Vertaling © Cornelis van der Wal

Friezen trokken hun zwaarden toen een bende godsdienstwaanzinnigen onder leiding van de hoogbejaarde Wynfreth Bonifatius zich wilde vergrijpen aan Fries natuurschoon. Moord of gerechtvaardigd noodweer? Niet lang na deze gebeurtenis vond de wraakneming plaats. Een Frankisch leger trok naar het gebied rond Dokkum, vermoordde allen die weerstand boden, plunderde het gebied leeg en nam de overlevende Friezen mee als slaven – aldus Willibald, Bonifatius' eerste biograaf, die het relaas circa 760 op schrift stelde. Uit diezelfde tijd moet het gedicht van Saxnot fen Aestergo (Saxnot van Oostergo) stammen. Deze tekst, uit de Frysk-orale traditie, verschijnt hier voor het eerst in druk.

Vertaling van het gedicht uit het Oudfries: Cornelis van der Wal

Zie ook: Marco Mostert. 754: Bonifatius bij Dokkum vermoord. Verloren, Hilversum, 1999